Kazan Periyodik Kontrol Muayenesi

Kazan Periyodik Kontrol Muayenesi

Kazanların Periyodik Kontrolü, Muayenesi ve Raporlanması

Periyodik Kontrole Tabi İş Ekipmanları maddesinin, 2.1. Basınçlı Kap ve Tesisatlar bendinin, 2.1.1. alt bendi “Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.” hükmüne yer vermiştir.

Kazanı muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların yasal şartları güvenli bir şekilde sağladığının tespiti, ekipmanın basınç testleri ve tahribatsız muayene gibi yöntemlerle kontrol edilerek sağlanmaktadır. Femko Muayene, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği bu kontroller sonucu tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları rapor halinde sizlere sunarak, olası bir tehlikeli olayın engellenmesi ve yasal gerekliliklerinizi sağlamanız adına sizlere yardımcı olmaktadır.

Femko Muayene, 6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği “ne göre, teknik hizmetlerinin güvenirliliğini ve yeterliliğini onaylatmak ve kurumsallaştırmak amacıyla, işletmenizde bulunan kalorifer kazanı ve tüm basınçlı ekipmanların yıllık periyodik kontrollerini TS EN ISO/IEC 17020 standardına uygun bir şekilde gerçekleştirmektedir.

Kalorifer Kazanı / Sıcak Su Kazanı Periyodik Kontrolü, Muayenesi ve Raporlanması

Sıcak Su Kazanı muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların yasal şartları güvenli bir şekilde sağladığının tespiti, ekipmanın basınç testleri ve tahribatsız muayene gibi yöntemlerle kontrol edilerek sağlanmaktadır. Sıcak su kazanı kontrolleri (kalorifer kazanı kontrolü), TS EN 12952-6 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılmaktadır.

Buhar Kazanı Periyodik Kontrolü, Muayenesi ve Raporlanması

Buhar Kazanı muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların yasal şartları güvenli bir şekilde sağladığının tespiti, ekipmanın basınç testleri ve tahribatsız muayene gibi yöntemlerle kontrol edilerek sağlanmaktadır. Buhar kazanı Kontrolleri; TS 2025 ve TS EN 13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılmaktadır.

Buhar kazanları, yüksek sıcaklık ve basınçta çalışan ekipmanlardır. Bu yüzden bu kazanlarda emniyet açısından, bazı güvenlik teçhizatları 2’şer adet takılması zorunludur.

Kızgın Yağ Kazanı Periyodik Kontrolü, Muayenesi ve Raporlanması

Kızgın Yağ Kazanı muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların yasal şartları güvenli bir şekilde sağladığının tespiti, ekipmanın basınç testleri ve tahribatsız muayene gibi yöntemlerle kontrol edilerek sağlanmaktadır. Kızgın yağ kazanı kontrolleri, TS EN 12952-6 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılmaktadır.

Genellikle sanayide kullanılan kızgın yağ kazanları, yüksek ısı yükü gereken proseslerde kullanılmaktadır.

Genel Tavsiyeler

  • Kazanını yakmadan evvel hidrometreden tesisatın suyunu kontrol ediniz, eğer su eksik ise tamamlayınız. Ayrıca termometre ve barometreyi devamlı kontrol ediniz.
  • Riskli bir durum söz konusu ise kazanı söndürmek için; kazanın yanında mutlaka bir çuval kül bulundurunuz. Söndürmeniz gerektiğinde, yanmakta olan kömürün üzerini kaplayacak biçimde kül atarak söndürünüz.
  • Kazanın ısısal değerini katiyen 90 °C derecenin üzerine çıkarmayınız.
  • Herhangi bir sebepten ötürü kazan sıcaklığı 90 °C derecenin üzerine çıkacak olursa; Küllük kapağını kapatınız. Kazanı külleyiniz, varsa arka damper kapağını ve yükleme kapağını açınız.
  • Isısal değeri 50 °C derecenin üzerindeki bir kazanına, soğutmak amacıyla asla su basılmamalıdır. Soğuk su; kazan içerisinde aşırı bir genleşme-büzülmeye neden olacağından, kazan içinde veya borularda herhangi bir zayıf nokta eğer varsa kaçağa, sızıntıya hatta patlamaya sebep olabilir.
  • Tüm bu tedbirlere karşılık sıcaklık artmaya devam ediyorsa, cehennemlikte yanmakta olan kömürü boşaltınız.
  • Kazanda yanmakta olan kömürü söndürmek için katiyen kömüre su tutmayınız!
  • Kazanı ve alev-duman borularını temizlerken mutlaka maske kullanınız. Temizlik işlemini bitirdikten sonra yoğurt veya süt tüketiniz.
  • Emniyet ventili ve haberci borusunun uçlarını herhangi bir canlıya zarar vermeyecek biçimde ayarlayınız. Emniyet ventili veya haberci borusunu kesinlikle tıkamayınız.
  • Sirkülâsyon pompasını su basmanın veya zorunlu durumların dışında kesinlikle kapatmayınız. Kapattığınız zaman tekrar açmadan katiyen kazanı yakmayınız.
  • Kazanda yanan kömürün üzerine kömür tozu serpmeyiniz. Bu, kömür tozunun benzin gibi alevlenmesine sebep olacağından ötürü size zarar verebilir.
  • Fanlı kazanlarda; fanı kapatmadan, kazanın kapağını kesinlikle açmayınız.
  • Kömürü asla ıslatmayınız, ıslak ise biraz kurutmadan yakmayınız. Islak kömür yanma sırasında metan gazı açığa çıkmasına neden olur. Metan gazı, havadan ağır ve yanıcı-patlayıcı bir gaz olduğu için bacanın alt kısmında birikir ve en ufak bir kıvılcım ile alev alabilir. Bu da gerek yakıcının ve gerekse bina sakinlerinin hayatını tehlikeye düşürebilecek bir durumdur.

İş Ekipmanlarıyla ilgili olarak; Yıllık yapılması gereken fenni muayene, test ve kontroller kapsamında, işletmelerde bulunan ekipman ve tesisatların ilgili Yönetmelik ve standartlar çerçevesinde ölçüm, denetim ve periyodik muayene işlemleri için hizmetler sunan Femko, Türkak tarafından akredite edilmiş bir A tipi muayene kuruluşudur. Akreditasyon kapsamlarına detaylı olarak Türk Akreditasyon kurumunun sitesinden erişilebilmektedir. Denetim faaliyetlerini yürüten tüm personeller periyodik kontrolerl alanında almış oldukları eğitim sertifikası ve Bakanlığın veri tabanına kayıtlı ekipnet numarası dahilinde faaliyetlerini yürütmekte ve firmalara sunulan rapor formları üzerinde bu bilgiler detaylı olarak yer almaktadır.

Kazan Periyodik Kontrol Muayenesi Hakkında Merak Ettikleriniz

İş Sağlığı ve Güvenliği konusu çerçevesinde bir ürünün temel gereklilikleri incelendiğinde, sadece üretim aşamasında değil, üretiminden sonra piyasaya arzı ile kullanım koşullarına bağlı düzenli olarak birtakım kontrollerin devamlılığı esastır. Piyasaya sunulan, hâlihazırda kullanılmakta olan ürünlerin veya iş ekipmanlarının da periyodik muayene ve kontrollerinin yaptırılması zorunluluk arz etmektedir.

“Akredite bir A-Tipi Muayene Kuruluş olan FEMKO, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği Basınçlı Kazan muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın (Basınçlı Kazan) test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya Basınçlı Kazan için tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu Basınçlı Kazan kontrolleri ulusal ve uluslararası Basınçlı Kazan standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.”

6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih & 28628 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında Basınçlı Kazan Periyodik Kontrolleri yapılmaktadır.

Yönetmeliğin Ek III Bölümünün 2.1. Basınçlı Kap ve Tesisatlar bentinin, 2.1.1. alt benti “Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.” hükmüne yer vermiştir. Basınçlı Kazan da bir basınçlı kap olarak bu kapsamda değerlendirilmekte ve bağlı bulunduğu standart ışığında kontrol edilmektedir.”

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin, Ek III Bakım, Onarım ve Periyodik Kontrol ile İlgili Hususlar bölümünün 1.4 Maddesi gereği; “Basınçlı Kazan Periyodik muayene aralığı ve kriterleri standartlarda aksi bir şekilde belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri ve muayeneleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır ibaresi yer almaktadır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemişse iş ekipmanının (Basınçlı Kazan) periyodik muayene & kontrol, bulunduğu işyerindeki ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi bazı faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk analizi ve değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılmalıdır. Belirlenen periyodik muayene aralığının ilgili Yönetmelikte olası durumlar dışında 1 (bir) yılı aşmaması gerekir.” hükmündedir.

Bu sebeple; Basınçlı Kazanların kullanım sıklığına göre “YILDA EN AZ 1 (BİR)” kere veya daha fazla aralıklarla olmak koşulu ile mutlaka Basınçlı Kazan periyodik kontrol muayenelerinin yaptırılması kanunen zorunludur.”

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre; işyerinde kullanılacak iş ekipmanının (örneğin Basınçlı Kazan) yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için “İŞVEREN” gerekli tüm tedbirleri alır maddesi bulunmaktadır.

Bu sebeple İşveren;

  1. a) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki (Basınçlı Kazan) güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için Basınçlı Kazan periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılmasını sağlamalıdır.
  2. a) İş ekipmanını seçerken işyerindeki özel çalışma şartlarını, sağlık ve güvenlik yönünden tehlikeleri göz önünde bulundurarak, bu ekipmanın kullanımının ek bir tehlike oluşturmamasına dikkat etmelidir.
  3. b) İş ekipmanının, çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden tamamen tehlikesiz olmasını sağlayamıyorsa, kabul edilebilir risk seviyesine indirecek uygun önlemleri almalıdır.
  4. c) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının (Basınçlı Kazan); Periyodik kontrollerini yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılmasını sağlamalıdır.

6331 Sayılı İSG Kanunu çerçevesinde, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında, işletmede bulunana Basınçlı Kazan gibi ekipmanlar ve tesisatlar ile ilgili olarak gerekli kontrollerin yaptırılmaması söz konusu ise,

İlgili Kanunun 10.maddesi olan “Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma” maddesi çerçevesinde, 26/1-ç Ceza Maddesi gereği, Kanun Maddesinde Sözü Edilen “10/4 Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak.” fiili nedeniyle işverene çalışan sayısına bağlı olarak “2.026 ₺ ile 6.078 ₺” arasında cezai işlem uygulanmaktadır.

5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17’nci maddesinin yedinci fıkrasındaki “İdarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.

4 Nisan 2017 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Resmî Gazetesi’nin 30047’nci sayısında “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereği, Bakanlık tarafından yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler Basınçlı Kazan kontrollerini yapabilmektedir. Bunun dışında Basınçlı Kazan periyodik kontrolü hizmetini yapacak kuruluşlar için ise hizmet yeterliliği belgesi almış olması veya “Akredite” kuruluş olarak hizmet verme zorunluluğu gibi ek şartların aranması planlanmaktadır.

“Akredite bir A-tipi muayene kuruluş olan Femko, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği Basınçlı Kazan muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu kontroller ulusal ve uluslararası Basınçlı Kazan standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.”

“İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde belirtilen Basınçlı Kap ve Tesisatlar grubunda bulunan Basınçlı Kazan ile ilgili ulusal ve uluslararası imalat, test ve deney standartları doğrultusunda ürünün teknik bilgilerinin de bulunduğu bir form hazırlanır. Standardın istediği tüm fiziksel, mekanik, görsel testler ile basınç testleri (deneyleri) veya tahribatsız muayene testleri de yapılarak rapora işlenir. Oluşturulan Basınçlı Kazan raporu, ilgili teknik uzmanın bulguları ve teknik yöneticinin de onayıyla hazırlanmış olur.”

Basınçlı Kazan denetimi ve kontrolü sonucunda elde edilen veriler çerçevesinde; “hafif kusurlu” veya “ağır kusurlu” olmak üzere incelenen kontrol kriterleri o ekipmanının kullanımının “GÜVENLİ” mi yoksa “SAKINCALI” mı olduğunu belirlemektedir.

Yapılan tespitler sonucu eğer ağır kusurlu bir durum olmaması halinde, Kontrolü yapılan Basınçlı Kazan için, inceleme kriterlerine sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol tarihine kadar kullanılması “GÜVENLİDİR” şeklinde bir rapor düzenlenir.

Yapılan incelemelerde ağır kusurlu sayılan bir kritik inceleme maddesinde uygunsuzluk olması halinde ise, Kontrolü yapılan Basınçlı Kazan için, inceleme kriterlerine sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol tarihine kadar kullanılması “SAKINCALIDIR” şeklinde bir rapor düzenlenir.

Takip kontrolü; Basınçlı Kazan periyodik kontrolünde belirlenen uygunsuzlukların giderilip giderilmediğine dair A-Tipi Muayene Kuruluşu tarafından yapılan gözetim faaliyetidir.

İş sağlığı ve güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının uygun olmadığının belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi için yapılan iş ve işlemler ile iş ekipmanının bir sonraki kontrol tarihine kadar güvenle kullanılabileceği ibaresinin de yer aldığı ikinci bir belge düzenlenir. Firmanın ilk Basınçlı Kazan periyodik kontrol denetimi sırasında ekipmanın kullanılması açısından sakınca doğurabilecek bir uygunsuzluk bulunmaması halinde firmaya ikinci kontrol uygulanmaz.

  • Kalorifer Kazanı Periyodik Kontrolü
  • Buhar Kazanı Periyodik Kontrolü
  • Kızgın Yağ Kazanı Periyodik Kontrolü
  • Sıcak Su Kazanı Periyodik Kontrolü
  • Alev Borulu Kazan Periyodik Kontrolü
  • Duman Borulu Kazan Periyodik Kontrolü
  • Gaz Yakıtlı Kazan Periyodik Kontrolü
  • Sıvı Yakıtlı Kazan Periyodik Kontrolü
  • Katı Yakıtlı Kazanı Periyodik Kontrolü
  • Emniyet Ventili Periyodik Kontrolü
  • Emniyet Vanası Periyodik Kontrolü
  • Kaynar Su Kazanı Periyodik Kontrolü
  • Brulörlü Kazan Periyodik Kontrolü
  • Buharlı Ütü Kazanı Periyodik Kontrolü