Yangına Dayanım ve Tepki Testleri

Yangına Dayanım ve Tepki Testleri

Yangına Dayanım ve Yangına Tepki Testleri

İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan, Binaların yangından korunması Hakkındaki Yönetmelik gereğince, kamuya açık bulunan yapılarda yer alan kapı, pencere, ara bölme, tavan, kolon, zemin vb. gibi bina ve yapılarda bulunan temel elemanlarının yangına dayanım koşullarının ve zamanlarının uluslararası standartlarda belirtilen şartları karşılaması gerektiği ifade edilmektedir.

İlgili Yönetmeliğe gereğince, bir ürünün yangına dayanımı ve performansı, yalnızca ilgili Avrupa ve Türk Standartlarına göre belirlenen tarafsız, bağımsız ve belirli akreditasyonu bulunan bir yangın laboratuvarında test edilerek, bu test sonuç değerlerinin uzman teknik kişilerce değerlendirilmesi ile ispatlanması gerekmektedir.

Burada yapılan test işlemleri ürünün sadece o andaki performans değerlerini ifade etmektedir. Oysa piyasaya sunulacak olan ürünlerin yangına dayanıklı olup olamadığının beyan edilebilmesi için, Avrupa Komisyonu tarafından onaylanmış ve akreditasyona sahip bir belgelendirme kuruluşunca sertifikalandırması gerekmektedir.

Ürününüze ait yangına dayanım, yangına tepki gibi test işlemlerin gerçekleştirilmesi süreçlerinde Femko Corporation, aşağıda ifade edilen standartlar dâhilinde sizlere profesyonel hizmetler sunabilmektedir.

Yangına Dayanım ve Tepki Test Standartları

  • Yangına Dayanım Testleri Temel
  • Yangına Tepki Testleri Temel
  • EN 13501-2 Yapı Malzemeleri ve Bina Elemanların Yangına Dayanım Sınıflandırılması
  • EN 1634-1 Kapıların Yangına Dayanım Testi
  • BS 476-22 Kapıların Yangına Dayanım Testi
  • EN 1365-1 Yük Taşıyıcı Elemanlar Yangına Dayanım Testi
  • BS 476-21 Yük Taşıyıcı Elemanlar Yangına Dayanım Testi
  • EN 1366-4 Doğrusal Bağlantı Contaları
  • EN 13501-1 Yapı Malzemeleri ve Bina Elemanların Yangına Tepki Sınıflandırılması
  • EN 13823:2002 Yangına Tepki – Tek Yakma Unsuru ile saldırı
  • EN ISO 11925-2:2002 Tutuşabilirlik Testi – Tek Alev Kaynağıyla Koni Kalorimetre Testleri

Kapıların Yangına Dayanıklılık Testleri

Bir kapının yangına dayanıklılık sağlayıp sağlamadığı, gerçekleştirilecek olan yangın dayanıklılık testleri ve bu testlerin değerlendirilmesi ile belirlenebilmektedir. Yangına dayanıklılık test işlemi doğrudan doğruya bir yakma işlemi olup, en basit şekilde ifade etmek gerekirse, bir kapı numunesinin uygun destekleme yapısına monte edilerek test edilmesi olarak açıklanabilmektedir. Kapıların yangına dayanıklılık testi BS 476: Kısım 22 ve uyumlaştırılmış hali olan BS EN 1634–1 standartlarında ifade edilen yöntemlere göre gerçekleştirilmektedir.

Burada yapılacak olan test işlemleri kapıların son kullanım amaçlarına uygun olarak tasarlanmaktadır. Örnek verilecek olunursa; kapılar kendilerini destekleyen uygun bir yapı içerisine montajlanarak, test edilecek numune ve herhangi bir ilgili destekleyici yapı, 3m x 3m boyutlarındaki bir kasa içine konulur ve bu kasa fırının ön yüzüne monte edilir. Fırının içerisindeki sıcaklık uluslararası kabul görmüş bir zaman/sıcaklık değerlerine göre kontrol altında tutulur. Ortam tamamen alev aldıktan sonra oluşan koşulları canlandırmak maksadıyla zaman/sıcaklık ve basınç değerlerinin standartlar içerisinde olması istenir. Buradaki tutuşma noktası, yangın bölmesindeki tüm nesnelerin alev aldığı nokta olarak ifade edilir.

Gerçek bir yangında, tamamen tutuşmaya kadarki süre aşırı uzun ya da aşırı kısa olabilmektedir. Bu durum yangın yüküne, oda boyutlarına, şekli ve kullanılan havalandırmanın niteliklerine göre kontrol edilmektedir. Tam olarak tutuşma noktasının belirsiz olduğu düşünülecek olursa, söz konusu tamamen tutuşma noktasından başlayan ve yangının büyüme zaman değerlerinin göz ardı edildiği bir yangın simülasyonu oldukça makul olmaktadır. Buradaki test işlemleri, 30, 60, 90, 120 dakika vb. gibi dilenildiği kadar veya örnek numune başarısız oluncaya ve teste devam etmenin riskli olacağı tespit edilene kadar sürdürülebilmektedir.

Test Raporları

Test işlemlerinin sona ermesinin ardından, test edilen ürüne ait numunenin tüm üretim ayrıntılarıyla birlikte, boyutları ve yapılandırmasıyla ilgili bilgileri de barındıran bir rapor hazırlanmaktadır. Test raporu tümüyle gerçek datalara dayanan bir doküman olmakla birlikte, test işlemine tabi olan numunenin başarısız olma sürelerini de belirtmektedir. Test işlemlerinde ilgili işlemleri gerçekleştiren mühendislerinin yapmış oldukları gözlemler, fırını gösteren grafikler ve ürüne ait numunenin ulaşmış olduğu sıcaklık derecesi ve eğer var ise sapmaları da kapsayacak şekilde diğer ilgili bilgiler de test raporunda belirtilmektedir. İstenildiği takdirde Test raporlarında, teste tabi olan numunenin sonuç değerlerine ilişkin yangına dayanıklılık durumu ile ilgili yorum ve görüşte ifade edilebilmektedir.

Genel Kıymetlendirme Raporu (Global Assesment Report)

Yangına dayanım Test raporları sadece test edilen numuneyle ilgilidir ve tasarım üzerinde herhangi bir varyasyona izin vermemektedir. Uluslararası standartlara göre test işlemi gerçekleştirilen bir yapıda yapılan değişiklikler için ya yeni bir yangın testine ya da yeni bir değerlendirmeye ihityaç duyulmaktadır.

Genel Kıymetlendirme Raporunun kapsamı test edilen örnek numunenin kapasitesi, boyutu ve konfigürasyonuna bağlı olarak test raporunu hazırlayan uzman gözetmen tarafından masa başı çalışması olarak tespit edilmektedir. Bu sebeple, test işlemlerine geçilmeden evvel test laboratuvarıyla müşteri arasında, müşterinin piyasaya arz etmek istediği ürün gruplarının tümü için istediği şeylerin tesis edilebilmesi maksadıyla görüşmelerin önceden yapılması önem taşımaktadır.

Laboratuvar, hedeflenen son kullanıcı uygulamaları için tek bir test işleminin yeterli olup olmayacağı ya da bir dizi test işleminin gerekli olup gerekmeyeceği hususunda önerilerde bulunabilmektedir. Test işlemleri başarılı bir şekilde tamamlandıktan sonra tüm varyasyonlar ve test neticeleri tek bir dokümanda sunulacak şekilde raporlanmaktadır. Hazırlanan bu genel değerlendirme test raporu, ürünle alakalı kapsamı çok net bir biçimde açıkladığından dolayı belgelendirme süreci içerisinde vazgeçilmez bir nitelik taşımaktadır.

Kıymetlendirme raporu, ürüne ait tasarımın aşağıda ifade edilen yönlerini kapsar:

  • Kanat boyutları ne şekilde ayarlanmalı ve kanat boyutu ayarının doğru olup olmadığı
  • Üst taraftaki panellerin kullanımı ve yerleştirilmesi
  • Kanat boyutlarındaki yükseklik ve genişlik artışları
  • Kapı setlerinin tek kanatlı, çift kanatlı, tek yönlü, iki yönlü gibi yapılandırılmasındaki değişiklikler
  • Cam pencerelerin kullanımı ve konumlandırılması
  • Çeşitli cam tiplerini kullanabilme imkânı
  • Uygun olması halinde, kapı kasası varyasyonları
  • Duman kontrolü kriterleri