İnşaat Vinçleri Periyodik Kontrol

İnşaat Vinçleri Periyodik Kontrol

İnşaat vinçleri inşaatlarda ağır yükleri kaldıran kaldırma araçlarıdır. İnsan gücünün yetmediği ve işlerin hızlı ilerlemesi için kullanılan inşaat vinçleri ağır ve büyüktürler.

İnşaat vinçleri çok ağır tonlarca yükleri kaldırabilen inşaat vinçleri işlevsel makinalardır. İnşaat vinçlerinin genel çalışma prensipleri aynıdır. Vinçlerin kullanımında iş sağlığı ve güvenliğine dikkat edilmelidir. İnşaat vinçleri çeşitlerine ve kaldırdığı yüklere göre aylık veya yıllık olarak periyodik kontrolleri yapılmalıdır. Kontrolleri yapılmayan inşaat vinçleri kesinikle kullanılmamalıdır.

İnşaatlarda genellikle kule vinç kullanılmaktadır. sabit ve hareketli olan bu vinçler çelikten yapılmış makinadır. Kendi başına ayakta durabilen bu vinçler yüksek seviyelere kadar çıkabilirler. 1 ton’dan 6 ton’a kadar ağır yükleri kaldırabilirler. Bu makinaların kontrolleri ise akredite olmuş firmaların bünyesinde bulunana makina mühendisleri tarafından yapılmalıdır.

İnşaat Vinçleri ile ilgili Periyodik Kontrol Yönetmeliği

6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin Ek III Bölümünün 2.2. Kaldırma ve İletme Ekipmanları Maddesinin 2.2.1.Bendinde; “Standartlarda aksi belirtilmediği sürece, kaldırma ve iletme ekipmanları, beyan edilen yükün en az 1,25 katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olur ve bunların bu yüke dayanıklı ve yeterli yük frenleri bulunur.” hükmündedir.

Kaldırma ve iletme ekipmanları

  • 2.2.1. Standartlarda aksi belirtilmediği sürece, kaldırma ve iletme ekipmanları, beyan edilen yükün en az 1,25 katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olur ve bunların bu yüke dayanıklı ve yeterli yük frenleri bulunur.
  • 2.2.2. (Değişik:RG-23/7/2016-29779) (2) Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene yöntemlerinin kullanılması durumunda, bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre eğitim almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.
  • 2.2.3. (Değişik ibare:RG-23/7/2016-29779) (2) Madde 2.2.1.’de belirtilen kriterler saklı kalmak kaydı ile bir kısım kaldırma ve iletme ekipmanının periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo: 2’de belirtilmiştir.

Vinçlerin periyodik kontrollerinde yapılacak olan statik deneyde deney yükü, beyan edilen yükün en az 1,25 katı, dinamik deneyde ise en az 1,1 katı olması gerekir.

Periyodik Kontrol Raporu

Femko, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği inşaat vinçleri muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların kaldırma işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları raporlar.

Firmamız tarafından yapılan ve yaptırılan değerlendirmelerde günlük sürekli kullanılan kaldırma ve iletme ekipmanlarının yılda en az 1 kez olmak koşulu ile belirli periyotlarda test ve kontrol edilmesine devam edilmektedir.

İnşaat Vinçleri Periyodik Kontrol Hakkında Merak Ettikleriniz

İş Sağlığı ve Güvenliği konusu çerçevesinde bir ürünün temel gereklilikleri incelendiğinde, sadece üretim aşamasında değil, üretiminden sonra piyasaya arzı ile kullanım koşullarına bağlı düzenli olarak birtakım kontrollerin devamlılığı esastır. Piyasaya sunulan, hâlihazırda kullanılmakta olan ürünlerin veya iş ekipmanlarının da periyodik muayene ve kontrollerinin yaptırılması zorunluluk arz etmektedir.

“Akredite bir A-Tipi Muayene Kuruluş olan FEMKO, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği İnşaat Vinçleri muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların kaldırma işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın (İnşaat Vinçleri) test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya İnşaat Vinçleri için tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu İnşaat Vinçleri kontrolleri ulusal ve uluslararası İnşaat Vinçleri standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.”

6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih & 28628 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında İnşaat Vinçleri Periyodik Kontrolleri yapılmaktadır.

Yönetmeliğin Ek III Bölümünün 2.2. Kaldırma ve İletme Ekipmanları Maddesinin 2.2.1.Bendinde; “Standartlarda aksi belirtilmediği sürece, kaldırma ve iletme ekipmanları, beyan edilen yükün en az 1,25 katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olur ve bunların bu yüke dayanıklı ve yeterli yük frenleri bulunur.” hükmündedir. İnşaat Vinçlerin de bir kaldırma iletme ekipmanı olarak bu kapsamda değerlendirilmekte ve bağlı bulunduğu standart ışığında kontrol edilmektedir.”

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin, Ek III Bakım, Onarım ve Periyodik Kontrol ile İlgili Hususlar bölümünün 1.4 Maddesi gereği; “İnşaat Vinçleri Periyodik muayene aralığı ve kriterleri standartlarda aksi bir şekilde belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri ve muayeneleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır ibaresi yer almaktadır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemişse iş ekipmanının (İnşaat Vinçleri) periyodik muayene & kontrol, bulunduğu işyerindeki ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi bazı faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk analizi ve değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılmalıdır. Belirlenen periyodik muayene aralığının ilgili Yönetmelikte olası durumlar dışında 1 (bir) yılı aşmaması gerekir.” hükmündedir.

Bu sebeple; İnşaat Vinçlerinin kullanım sıklığına göre “YILDA EN AZ 1 (BİR)” kere veya daha fazla aralıklarla olmak koşulu ile mutlaka İnşaat Vinçleri periyodik kontrol muayenelerinin yaptırılması kanunen zorunludur.”

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre; işyerinde kullanılacak iş ekipmanının (örneğin İnşaat Vinçleri) yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için “İŞVEREN” gerekli tüm tedbirleri alır maddesi bulunmaktadır.

Bu sebeple İşveren;

  1. a) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki (İnşaat Vinçleri) güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için İnşaat Vinçleri periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılmasını sağlamalıdır.
  2. a) İş ekipmanını seçerken işyerindeki özel çalışma şartlarını, sağlık ve güvenlik yönünden tehlikeleri göz önünde bulundurarak, bu ekipmanın kullanımının ek bir tehlike oluşturmamasına dikkat etmelidir.
  3. b) İş ekipmanının, çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden tamamen tehlikesiz olmasını sağlayamıyorsa, kabul edilebilir risk seviyesine indirecek uygun önlemleri almalıdır.
  4. c) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının (İnşaat Vinçleri); Periyodik kontrollerini yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılmasını sağlamalıdır.

6331 Sayılı İSG Kanunu çerçevesinde, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında, işletmede bulunana İnşaat Vinçleri gibi ekipmanlar ve tesisatlar ile ilgili olarak gerekli kontrollerin yaptırılmaması söz konusu ise,

İlgili Kanunun 10.maddesi olan “Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma” maddesi çerçevesinde, 26/1-ç Ceza Maddesi gereği, Kanun Maddesinde Sözü Edilen “10/4 Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak.” fiili nedeniyle işverene çalışan sayısına bağlı olarak “2.026 ₺ ile 6.078 ₺” arasında cezai işlem uygulanmaktadır.

5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17’nci maddesinin yedinci fıkrasındaki “İdarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.

4 Nisan 2017 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Resmî Gazetesi’nin 30047’nci sayısında “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereği, Bakanlık tarafından yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler İnşaat Vinçleri kontrollerini yapabilmektedir. Bunun dışında İnşaat Vinçleri periyodik kontrolü hizmetini yapacak kuruluşlar için ise hizmet yeterliliği belgesi almış olması veya “Akredite” kuruluş olarak hizmet verme zorunluluğu gibi ek şartların aranması planlanmaktadır.

“Akredite bir A-tipi muayene kuruluş olan Femko, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği İnşaat Vinçleri muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların kaldırma işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu kontroller ulusal ve uluslararası İnşaat Vinçleri standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.”

“İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde belirtilen kaldırma iletme ekipmanları grubunda bulunan İnşaat Vinçleri ile ilgili ulusal ve uluslararası imalat, test ve deney standartları doğrultusunda ürünün teknik bilgilerinin de bulunduğu bir form hazırlanır. Standardın istediği tüm fiziksel, mekanik ve görsel testler ile yük deneyleri de yapılarak rapora işlenir. Oluşturulan İnşaat Vinçleri raporu, ilgili teknik uzmanın bulguları ve teknik yöneticinin de onayıyla hazırlanmış olur.”

İnşaat Vinçleri denetimi ve kontrolü sonucunda elde edilen veriler çerçevesinde; “hafif kusurlu” veya “ağır kusurlu” olmak üzere incelenen kontrol kriterleri o ekipmanının kullanımının “GÜVENLİ” mi yoksa “SAKINCALI” mı olduğunu belirlemektedir.

Yapılan tespitler sonucu eğer ağır kusurlu bir durum olmaması halinde, Kontrolü yapılan İnşaat Vinçleri için, inceleme kriterlerine sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol tarihine kadar kullanılması “GÜVENLİDİR” şeklinde bir rapor düzenlenir.

Yapılan incelemelerde ağır kusurlu sayılan bir kritik inceleme maddesinde uygunsuzluk olması halinde ise, Kontrolü yapılan İnşaat Vinçleri için, inceleme kriterlerine sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol tarihine kadar kullanılması “SAKINCALIDIR” şeklinde bir rapor düzenlenir.

Takip kontrolü; İnşaat Vinçleri periyodik kontrolünde belirlenen uygunsuzlukların giderilip giderilmediğine dair A-Tipi Muayene Kuruluşu tarafından yapılan gözetim faaliyetidir.

İş sağlığı ve güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının uygun olmadığının belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi için yapılan iş ve işlemler ile iş ekipmanının bir sonraki kontrol tarihine kadar güvenle kullanılabileceği ibaresinin de yer aldığı ikinci bir belge düzenlenir. Firmanın ilk İnşaat Vinçleri periyodik kontrol denetimi sırasında ekipmanın kullanılması açısından sakınca doğurabilecek bir uygunsuzluk bulunmaması halinde firmaya ikinci kontrol uygulanmaz.