Arka Sis Lambası – CE Belgesi

1. GİRİŞ

Bu rehber arka sis lambasının tasarım ve üretiminde uyulması gereken güvenlik gereklerini temel seviyede belirtilmekte olup, denetlenecek ürünlerin mevzuata uygun olarak üretilip üretilmediğinin tespitinde denetim personeline yardımcı olması için hazırlanmıştır.

Arka sis lambaları hususunda UNECE (BM/AEK) R-38 “Güç Tahrikli Taşıtlar ve Römorkları İçin Arka Sis Lâmbalarının Onayı İle İlgili Hükümler” teknik düzenlemesi oluşturulmuştur. Bu rehberin hazırlanmasında R-38 sayılı teknik düzenleme göz önünde bulundurulmuş olup, söz konusu düzenleme; MARTOY kapsamında yer alan motorlu araçlara ve römorklarına yerleştirilen arka sis lambalarına uygulanır.

grey

Not: Sol tarafta olan ve parlak yanan lamba arka sis lambasıdır.

2. AMAÇ

  • Gerçekleştirilecek piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinde denetçi personele yol gösterebilmek,
  • Denetimler ve alınan önlemler ile piyasada farkındalık oluşturmak,
  • Tip onayı belgesi olmadan faaliyet gösteren firmaların tespit edilerek belge alması için firmayı yönlendirmek, (Aksi takdirde gerekli idari yaptırımlar uygulanmalıdır)
  • Haksız rekabetin önlenmesi, üretici ve ithalatçıların belirli uygunluk seviyesine ulaşmasını sağlamak,
  • Yapılan tespitler ışığında riskli ürünler ve risk teşkil eden firmaları belirlemek,
  • İthalat aşamasında bu ürünlere yönelik denetim gerçekleştirilmediğinden tüketicinin korunması amacıyla riskli ürünlerin belirlenerek bu ürünlerin piyasaya arzının yasaklanarak ürünün bertaraf edilmesini sağlamak,
  • Riskli ürünlerin piyasaya arzının engellenmesi ile araç ve aksamlardan kaynaklanan trafik kazalarının azaltılmasına katkı sağlamak, amacıyla hazırlanmıştır.

3. DAYANAK

Bu rehber aşağıda belirtilen teknik düzenleme ve yönetmelikler göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır.

  • 4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun
  • Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik
  • Bilim, Sanayi  ve Teknoloji  Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği
  • 2007/46/AT Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (MARTOY)
  • BM/AEK R-38 “Güç Tahrikli Taşıtlar ve Römorkları İçin Arka Sis Lâmbalarının Onayı İle İlgili Hükümler”

4. ÜRÜN HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER

4.1-Ürün İle İlgili Tarif ve Tanımlar

  • Arka Sis Lambası: Taşıtın arka konumdaki lambalarından daha büyük yoğunlukta kırmızı bir sinyal vermek suretiyle, taşıtın arkadan daha kolayca görülebilmesi için kullanılan lambadır.
  • Kaplama: Bir merceğin dış yüzeyine bir veya daha fazla katmanlar hâlinde uygulanan herhangi bir ürün veya ürünlerdir.
  • Cihaz: Bir veya birden fazla fonksiyonları yapmak için kullanılan bir aksam veya aksamların bileşimidir.
  • Lâmba: Yolu aydınlatmak veya diğer yol kullanıcılarına ışıklı işaret vermek maksadıyla tasarlanmış bir cihazdır. Arka plâka lâmbaları ve geri yansıtıcılarda, lâmbalar olarak dikkate alınır.
  • Filâmanlı Lâmbaların Işık Kaynağı: Filamanın kendisidir. Birden fazla filâmanlı lâmbalar için her biri, bir ışık kaynağını oluşturmalıdır.
  • Eşdeğer Lâmbalar: İşlevleri aynı olan ve aracın tescil edildiği ülkede ruhsatlandırılmış lâmbalardır. Bu tür lâmbalar, bu teknik düzenlemenin özelliklerini sağlaması şartıyla, onaylanan araç üzerine takılanlardan farklı karakteristiklere sahip olabilirler.
  • Bağımsız Lâmbalar: Aydınlatma (ışıma) yüzeyleri, ışık kaynakları ve lâmba gövdesi ayrı olan cihazlardır.
  • Gruplandırılmış Lâmbalar: Aydınlatma yüzeyleri ve ışık kaynakları ayrı olan fakat lâmba gövdeleri ortak olan cihazlardır.
  • Birleştirilmiş Lâmbalar: Aydınlatma yüzeyleri ayrı olan, fakat ışık kaynağı ve lâmba gövdesi ortak olan cihazlardır.
  • Karşılıklı Olarak Birleştirilmiş Lâmbalar: Işık kaynakları ayrı veya farklı şartlar altında çalışan tek ışık kaynağı (örneğin, optik, mekanik, elektrikli farklılıklar), tamamen veya kısmen ortak aydınlatma yüzeyleri ve ortak bir lâmba gövdesi olan cihazlardır.
  • Bir Tek Fonksiyonlu Lâmba: Bir aydınlatma veya ışıklı işaretleme fonksiyonunu yerine getiren cihazın bir parçasıdır.
  • Gizlenebilir Lâmba: Kullanılmadığı zaman tamamen veya kısmen gizlenebilme özelliğine sahip bir lâmbadır. Bu sonuç, hareket edebilir bir kapak ile, lâmbanın değiştirilmesi veya bir başka herhangi bir yolla elde edilebilir. “Çekilebilir” ifadesi, daha ziyade, karoseri içine yerleştirilmek üzere yer değiştirmesini mümkün kılan “gizlenebilir bir lâmba”yı açıklamak için kullanılır.
  • Arka Pozisyon Lâmbası: Arkadan bakıldığında aracın varlığını ve genişliğini göstermek için kullanılan lâmbadır.
  • Geri Vites Lâmbası: Aracın gerisindeki yolu aydınlatmak ve aracın geriye doğru gittiğini veya gideceğini, yolu kullanan başkalarını ikaz etmek için kullanılan lâmbadır.
  • Aydınlatma cihazının, ışıklı sinyal cihazının veya geri yansıtıcının aydınlatma yüzeyi: Cihazın imalâtçısı tarafından onay isteği ile beyan edilen saydam malzemenin dış yüzeyinin tamamı veya bir kısmıdır.

4.2 – Onay İşaretinin Düzenlenmesi ve İşaretleme İle İlgili Örnekler

  • Arka sis lambası üzerinde, kolayca okunur ve silinmez şekilde imalatçı firmanın ticari adı veya markası bulunmalıdır.
  • Bu yönetmelikte yapılan en son değişiklik serilerini gösteren onay numarasının ilk iki rakamı ve ilave sembol “F” nin yakınına yerleştirilebilir.
  • Bununla birlikte işaret ile semboller silinmez ve arka sis lâmbası taşıta takıldığında da açıkça okunabilir olmalıdır.

Ayrıca;

  • “E” harfini ve takiben onayı veren ülkenin ayrım numarasını çevreleyen bir daire,
  • Onay numarası ve izleyen ilave sembol (veya semboller),
  • “F” harfi, ürün üzerinde veya kolayca görülebilen bir yerde bulunmalıdır.

grey

a-Bağımsız Lambaların İşaretlenmesi (Tekli Lambalar)

grey

Yukarıda gösterilen onay işareti, cihazın 2439 onay numarasıyla Yönetmelik No. 38’e uygun olarak Hollanda’da (E4) onaylandığını göstermektedir. Onay numarası, Yönetmelik No. 38’in orijinal halindeki (F-00) şartlara uygun olarak onay verildiğini gösterir.

b-Gruplandırılmış, birleştirilmiş veya karşılıklı olarak birleştirilmiş lambalar için muhtemel işaretleme örnekleri

Not: Aşağıda yer alan düşey ve yatay hatlar ışık sinyalizasyon tertibatının şeklini şematik olarak vermektedir. Bunlar onay işaretinin bir parçası değildir.

grey grey grey

Not: İki veya daha fazla lâmba, gruplandırılmış, birleştirilmiş veya karşılıklı olarak birleştirilmiş lâmbaların aynı ünitesinin parçası olduklarında onay işaretlerinin üç örneği, Şekil 4,5 ve 6 bir aydınlatma cihazının işaretlenmesinin üç muhtemel varyantını gösterir. Bu onay işareti, cihazın aşağıdakileri de içerecek şekilde 3333 onay numarası ile Hollanda’da (E4) onaylandığını gösterir. Konu ile ilgili olarak ise, arka sis lambası işareti kırmızı daire içine alınmıştır.

Ayrıca yukarıdaki üç örnekte gösterilen işaretlemeler,

Yönetmelik No.3’ün 02 serisi değişikliklerine uygun olarak onaylanmış IA Sınıfında bir geri yansıtıcıyı,

Yönetmelik No. 6’nın 01 serisi değişikliklerine uygun olarak onaylanmış 2a Kategorisinde bir geri yansıtıcıyı,

Yönetmelik No.38’in (regülasyon 38) orijinal şekline uygun olarak onaylanmış bir arka sis lâmbasını (F),

Yönetmelik No.23’ün orijinal şekline uygun olarak onaylanmış bir geri vites lâmbasını, Yönetmelik No.7’nin 01 serisi değişikliklerine uygun olarak onaylanmış iki aydınlatma seviyeli (S2) bir fren lâmbasını, ifade etmektedir.

5. ÜRÜNÜN TAŞIDIĞI RİSKLER

Belgesiz ve teknik mevzuata uygun olmayan arka sis lambaları;

  • Çok fazla ışıma yaparak arkadaki sürücünün gözünü alarak dikkatini dağıtma,
  • Gerektiğinden az ışık saçarak sisli havada arkadaki araçlar için yeterince gözükür olamama,
  • Normal kullanımlarda maruz kalabilecekleri titreşimler de kendinden beklenen çalışmayı sağlayamama,
  • Sis farının belli bir süre çalışarak ısındıktan sonra merceğinde veya varsa dış mercekte çarpılma, şekil değişikliği, çatlama veya renk değişikliği, gibi riskleri taşımaktadır.